Aby potwierdzić, że dana osoba uzyskała określone efekty uczenia się (poszczególne jednostki/zestawy lub całą kwalifikację), konieczne jest poddanie ich weryfikacji.

Weryfikacja efektów uczenia się to proces prowadzący do potwierdzenia, że dana osoba spełniła wymagania określone dla kwalifikacji lub zestawu efektów uczenia się, o uzyskanie której się ubiega. Weryfikacja (z perspektywy ECVET i zgodnie z Zaleceniem ECVET) to metody oraz procesy prowadzące do ustalenia, czy dana osoba osiągnęła określone rezultaty uczenia się, tj. czy przyswoiła wiedzę, opanowała umiejętności oraz demonstruje kompetencje społeczne wynikające z opisu efektów uczenia się w danej jednostce/zestawie lub kwalifikacji.

Do przeprowadzenia wiarygodnej weryfikacji efektów uczenia się niezbędne jest określenie metod tejże weryfikacji. Wachlarz metod zwiększał się wraz z podnoszeniem świadomości, że uczyć możemy się w różnych kontekstach, formach, czasie i miejscu. Najważniejsze, aby metody były dobrane odpowiednio do efektów uczenia się, które mają być poddane sprawdzeniu.

Na dobór metod weryfikacji wpływa:

• to jak sformułowane, opisane są efekty uczenia się (jaki czasownik operacyjny został zastosowany, np. streszcza, montuje, analizuje, wyjaśnia, przygotowuje) oraz
• to, czego dotyczą efekty uczenia się, których osiągnięcie będzie sprawdzane podczas weryfikacji (jakich działań, jakiego obszaru tematycznego, jakiej wiedzy, umiejętności czy kompetencji społecznych).

W dobrze metod podstawową zasadą jest, że do efektów o charakterze praktycznym (np. przygotowuje, montuje, wykonuje) stosuje się metody praktyczne. Pamiętać należy, że  sprawdzając umiejętność wykonania określonej czynności, trzeba przewidzieć odpowiednią przestrzeń i narzędzia. Natomiast do efektów o charakterze teoretycznych (np. wymienia, opisuje, charakteryzuje) warto zastosować metody obejmujące wypowiedź ustną, np. rozmowę. Jeszcze innym wyzwaniem jest weryfikacja umiejętności uniwersalnych czy kompetencji społecznych. Niejednokrotnie potrzebne są wtedy metody innowacyjne i elastyczne podejście, być może obejmujące metody eksperymentalne.

Nie istnieje jeden, uniwersalny i zamknięty katalog metod weryfikacji efektów uczenia się. Do najczęściej stosowanych metod należą natomiast: obserwacja w warunkach rzeczywistych, obserwacja w warunkach symulowanych, test umiejętności praktycznych, test wiedzy, wywiad, debata, prezentacja, analiza dowodów i deklaracji. Aby potwierdzić, że dana osoba osiągnęła określone efekty uczenia się, zwykle możliwe jest wykorzystanie więcej niż jednej metody weryfikacji.

Dobre dobranie metody weryfikacji jest niezmiernie ważne, bo przejrzysty i rzetelny proces weryfikacji efektów uczenia się motywuje uczniów do nauki i rozwoju oraz ułatwia pracę nauczycielom i egzaminatorom.

Pomocne w weryfikacji są kryteria weryfikacji. Rekomenduje się, aby sformułowane efekty uczenia się uzupełniać kryteriami

weryfikacji. Służą one doprecyzowaniu efektów. Kryteria pomagają lepiej zrozumieć dany efekt uczenia się, ale też dany zestaw i całą kwalifikację. Kryteria jasno powinny wskazywać, co należy sprawdzić, żeby stwierdzić, że efekt uczenia się został osiągnięty. Powinny wskazywać co jest możliwym do zaobserwowania i/lub mierzalnym dowodem na posiadanie określonej wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.

Kryteria mogą odnosić się do etapów procesu lub rezultatów działań. Powinny być na tyle szczegółowe, aby było jasne, co kryje się za danym efektem – jaki rodzaj i zakres wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych jest oczekiwany. Nie powinny być jednak zbyt szczegółowe, aby nie utrudnić zrozumienia jednostki efektów uczenia się i pozostawić pewną przestrzeń na elastyczność. Nie jest możliwe odgórne określenie ile kryteriów weryfikacji powinno być przypisanych do jednego efektu uczenia się. Liczba ta zależy do poziomu skomplikowania i zakresu danego zestawu/kwalifikacji.

Kryteria są bardzo pomocne dla osób uczących się, bo wyjaśniają im czego dokładnie powinni się nauczyć i co będzie od nich wymagane w trakcie weryfikacji. Są również cennym źródłem informacji dla osób odpowiadających za planowanie i przeprowadzenie procesu weryfikacji.

Kryteria są powszechnie stosowane w wielu krajach. W Polsce stosuje się je w kształceniu i szkoleniu zawodowym od 2019 r., kiedy zmodernizowano podstawę kształcenia w zawodach. Od wejścia w życie ustawy o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, stosuje się je także w kwalifikacjach rynkowych włączanych do ZSK. Przykłady efektów oraz kryteriów znajdują się w opisach kwalifikacji dostępnych w Zintegrowanym Rejestrze Kwalifikacji.

Stosowanie kryteriów weryfikacji jest rekomendowane w projektach mobilności edukacyjnej i zawodowej. Obecnie kryteria są wykorzystywane jedynie w części projektów z ECVET, ponieważ ich zastosowanie wiąże się z dodatkowym nakładem pracy i wcześniejszymi doświadczeniami. Przykłady efektów uczenia się uszczegółowionych kryteriami weryfikacji, zastosowanych w projektach mobilności edukacyjnej można znaleźć w publikacji: Efekty uczenia się i ich weryfikacja w projektach mobilności edukacyjnej. Katalog przykładów (Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, 2018).